The Obchody Paschy Pańskiej to bez wątpienia najważniejsze święto w roku liturgicznym. Dlatego też, gdy w II wieku Kościół zaczął obchodzić corocznie Misterium Paschalne Chrystusa, zdawał sobie sprawę z potrzeby odpowiedniego przygotowania poprzez modlitwę i post w sposób zalecany przez Pana. W ten sposób powstał pobożny zwyczaj postu infra-paschalnego w Wielki Piątek i Wielką Sobotę w ramach przygotowania do Niedzieli Wielkanocnej.
Krok po kroku, przez proces sedymentacji, ten okres przygotowania paschalnego został skonsolidowany i stał się rzeczywistością liturgiczną, którą znamy dzisiaj como Tiempo de Cuaresma.
Wymagania katechumenatu i dyscypliny pokutnej dla pojednania penitentów niewątpliwie również odgrywały rolę.
Pierwotne obchody Paschy Pana opierały się na praktyce postu przygotowawczego w piątek i sobotę poprzedzającą obchody.
Do tej praktyki może nawiązywać Traditio ApostolicaPierwszy z tych dokumentów pochodzi z początku III wieku i wymaga od kandydatów do chrztu, aby pościli w piątek i spędzili sobotnią noc na czuwaniu.
Z drugiej strony, w III wieku Kościół Aleksandryjski, który miał głębokie i wzajemne relacje ze Stolicą Rzymską, doświadczył tygodnia postu przed świętami paschalnymi.
Hiszpańska procesja wielkopostna
De todos modos, como en otros ámbitos de la vida de la Iglesia, habrá que esperar hasta el siglo IV para encontrar los primeros atisbos de una estructura orgánica de este tiempo litúrgico. Sin embargo, mientras en esta época aparece ya consolidada en casi todas las Iglesias la institución de la cuaresma de cuarenta días, el período de preparación pascual se circunscribía en Roma a tres semanas de ayuno diario, excepto sábados y domingos. Este ayuno prepascual de tres semanas se mantuvo poco tiempo en vigor, pues a finales del siglo IV, la Urbe conocía ya la estructura cuaresmal de cuarenta días.
Sześciotygodniowy okres Wielkiego Postu był prawdopodobnie związany z praktyką pokutną: pokutnicy rozpoczynali najbardziej intensywne przygotowanie w szóstą niedzielę przed Wielkanocą i przechodzili długotrwały post aż do dnia pojednania, które miało miejsce podczas zgromadzenia eucharystycznego w Wielki Czwartek. Ponieważ ten okres pokuty trwał czterdzieści dni, nazwano go Quadragesima lub Wielkim Postem.
W pierwszym etapie organizacji Wielkiego Postu odbywały się tylko niedzielne spotkania eucharystyczne, chociaż w środy i piątki w ciągu tygodnia odbywały się zgromadzenia nie eucharystyczne.
Ale już pod koniec VI wieku w poniedziałkowe, środowe i piątkowe spotkania odprawiano Eucharystię. Później dodano nowe zgromadzenia eucharystyczne we wtorki i soboty. Ostatecznie proces ten został zakończony za pontyfikatu Grzegorza II (715-731), wraz z wyznaczeniem formularza eucharystycznego na czwartki Wielkiego Postu.
Teologiczne znaczenie Wielkiego Postu jest bardzo bogate. Jego struktura kwarantanny pociąga za sobą specyficzne podejście doktrynalne.
Rzeczywiście, kiedy post ograniczał się do dwóch dni - lub najwyżej tygodnia - ta praktyka liturgiczna mogła być uzasadniona po prostu smutkiem Kościoła z powodu nieobecności Oblubieńca lub klimatem niespokojnego oczekiwania; natomiast post wielkopostny ma od początku swoje własne konotacje, narzucone przez symboliczne znaczenie liczby czterdzieści.
Przede wszystkim nie należy zapominać, że cała tradycja zachodnia rozpoczyna Wielki Post od ewangelicznego czytania o kuszeniu Jezusa na pustyni: okres Wielkiego Postu stanowi więc doświadczenie pustyni, które, jak w przypadku Pana, trwa czterdzieści dni.
W okresie Wielkiego Postu Kościół przeżywa intensywną walkę duchową jako czas postu i próby. Świadczy o tym również czterdziestoletnia pielgrzymka narodu izraelskiego przez Synaj.
Inne symbole wzbogacają liczbę czterdzieści, które można znaleźć w Starym i Nowym Testamencie. W ten sposób kwarantanna przywołuje ideę przygotowania: czterdzieści dni Mojżesza i Eliasza przed spotkaniem z Jahwe; czterdzieści dni, które wykorzystał Jonasz, aby uzyskać pokutę i przebaczenie; czterdzieści dni postu Jezusa przed rozpoczęciem jego publicznej służby. Wielki Post to okres przygotowania do obchodów uroczystości wielkanocnych: inicjacji chrześcijańskiej i pojednania pokutników.
Wreszcie, tradycja chrześcijańska interpretowała liczbę czterdzieści również jako wyraz czasu obecnego życia, przedsmak przyszłego świata. Sobór Watykański II (por. SC 109) wskazał, że Wielki Post ma podwójny wymiar, chrzcielny i pokutny, i podkreślił jego charakter czas przygotowania do Wielkanocy w atmosferze uważnego słuchania Słowa Bożego i nieustającej modlitwy.
Okres Wielkiego Postu kończy się w Wielki Czwartek rano, kiedy to Masa chrismalis -Missa Chrismalis- który biskup koncelebruje ze swoimi kapłanami. Msza ta jest wyrazem komunii biskupa i jego kapłanów w jedynym i identycznym kapłaństwie i posłudze Chrystusa. Podczas uroczystości błogosławione są oleje święte i konsekrowany jest chrzest.
El tiempo de Cuaresma se extiende desde el miércoles de Ceniza hasta la Misa de la cena del Señor exclusive. Środa Popielcowa jest dniem postu i wstrzemięźliwości; w piątki Wielkiego Postu obowiązuje wstrzemięźliwość od mięsa.. W Wielki Piątek również obowiązuje post i abstynencja.
Pan Francisco Varo Pineda
Dyrektor ds. badań
Uniwersytet Nawarry
Wydział Teologiczny
Profesor Pisma Świętego
